حمله به ایران اعتبار جهانی آمریکا را زیرسئوال خواهد برد

به گزارش کرد پیام ، جمعی از مشاوران رئیس‌جمهور آمریکا در اندیشکده «مرکز ویلسون» در پژوهشی، به مقامات آمریکایی درباره هرگونه ماجراجویی نظامی علیه ایران هشدار دادند. در این مقاله آمده که نظرات تخصصی و تحقیقات بی‌شمار حاکی از آن است که حمله نظامی به ایران، منجر به اهداف مطلوب آمریکا نخواهد شد و صرفاً راهکار دیپلماتیک را از بین خواهد برد. اشغال ایران از توان نظامی آمریکا خارج است.

کرد پیام متن کامل این گزارش را به دلیل اهمیت آن منتشر می‌کند:

 مقابله به مثل پنهان جهانی. ایران همچنین ممکن است از امکانات مخفی برای حمله به اسرائیل یا آمریکا یا منافع آنها در خارج از خاورمیانه استفاده کند. در این‌‌‌‌‌صورت ایران می‌‌‌‌‌تواند آن‌ها را انکار کند. محتمل به نظر می‌‌‌‌‌رسد که با تجربه و اراده بیشتر ایران می‌‌‌‌‌توان عملکرد خود را به‌‌‌‌‌میزان چشمگیری بهبود بخشد.

 * افزایش وسعت جنگ

 ۳.۳. افزایش وسعت جنگ. هرگونه مقابله به مثل ایران می‌‌‌‌‌تواند منجر به واکنش‌‌‌‌‌های اسرائیل یا آمریکا شود و این درمقابل واکنش‌‌‌‌‌های بیشتری از جانب ایران را باعث می‌‌‌‌‌شود. پیامدهای احتمالی مشخص نیست اما افزایش تدریجی وسعت جنگ ممکن است ایجاد شود و یک یا هر دو طرف ممکن است دست به اقداماتی بزنند که هیچ‌کدام پیش از حمله اولیه فکرش را نمی‌‌‌‌‌کردند، به‌‌‌‌‌خصوص اقداماتی که از جانب یک طرف کاملاً توجیه شده باشد و برای طرف مقابل به منزله گسترش تعمدی جنگ تلقی شود. باتوجه به «غبار جنگ»، بی‌‌‌‌‌اعتمادی متقابل بالا، عدم ارتباطات میان مبارزان منطقه‌‌‌‌‌ای و توانایی رویدادها برای پیشی گرفتن از دقیق‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین برنامه‌‌‌‌‌ریزی‌‌‌‌‌ها، محاسبات غلط و گسترش کنترل‌‌‌‌‌نشده جنگ را نمی‌‌‌‌‌توان نادیده گرفت.

* هزینه‌‌‌‌‌های جهانی و منطقه‌‌‌‌‌ای

 3.4. هزینه‌‌‌‌‌های جهانی و منطقه‌‌‌‌‌ای. ارزیابی هزینه‌‌‌‌‌های بلندمدت و جهانی برای منافع آمریکا حتی کاری دشوارتر است. با دانستن این واقعیت که این هزینه‌‌‌‌‌ها ممکن است گمانه‌‌‌‌‌زنی باشد و بر سر این موارد اختلاف‌‌‌‌‌نظر وجود دارد، ارزیابی‌‌‌‌‌های زیر را درباره هزینه‌‌‌‌‌های جهانی احتمالی این اقدام نظامی ارائه می‌‌‌‌‌کنیم.

* اختلال در اتحاد جهانی علیه برنامه هسته‌‌‌‌‌ای ایران

 3.4.1. اختلال در اتحاد جهانی علیه برنامه هسته‌‌‌‌‌ای ایران. آمریکا احتمالاً به‌‌‌‌‌دنبال نوعی الزام بین‌‌‌‌‌المللی برای اقدام نظامی علیه ایران خواهد بود و تلاش خواهد کرد یک ائتلاف چندملیتی برای این منظور ایجاد کند. اما اگر آمریکا و اسرائیل بدون کسب چنین الزامی دست به حمله بزنند، حمایت بین‌‌‌‌‌المللی برای حفظ تحریم‌‌‌‌‌ها علیه ایران ممکن است به میزان زیادی تضعیف شود. چین و روسیه با صدای بلند اقدامات نظامی علیه ایران را محکوم خواهند کرد و برخی کشورهای اروپائی ممکن است پس از این حملات از تحریم‌‌‌‌‌ها دست بکشند. بسیاری از کشورهای دنیا، مسلمانان و غیرمسلمانان، ایران را قربانی اقدام نظامی بدون توجیه آمریکا و اسرائیل خواهند دید. تحریم‌‌‌‌‌ها در حال‌‌‌‌‌حاضر یکی از اهرم‌‌‌‌‌های قهری اصلی علیه ایران هستند؛ سنگین‌‌‌‌‌ترین تحریم‌‌‌‌‌ها روی فروش نفت ایران و دسترسی به بانکداری جهانی برای ایران ایجاد شده است. تضعیف تحریم‌‌‌‌‌ها در نتیجه اقدام نظامی شکستی قابل‌‌‌‌‌توجه در اتحاد جهانی علیه برنامه هسته‌‌‌‌‌ای ایران خواهد بود.

*حمایت کشورهای دیگر از ایران

 با اختلال در تلاش‌‌‌‌‌های جمعی بین‌‌‌‌‌المللی برای منزوی کردن ایران، این احتمال وجود دارد که ایران حمایتی جدید برای ظرفیت نظامی خود دریافت کند. برای مثال، روسیه ممکن است تمایل داشته باشد موشک‌‌‌‌‌های زمین به هوای پیشرفته به ایران بفروشد که حملات آتی به ایران را دشوارتر و پرهزینه‌‌‌‌‌تر می-کند. روسیه درحال‌‌‌‌‌حاضر از فروش این سیستم‌‌‌‌‌ها به این خودداری می‌‌‌‌‌کند چراکه درغیر این صورت مشمول تحریم‌‌‌‌‌های سازمان ملل خواهد شد، اما پس از حمله به ایران این تصمیم و تصمیمات دیگر مورد تجدیدنظر واقع خواهد شد. همچنین ایران اکنون با محدودیت‌‌‌‌‌های شدیدی در توانایی‌‌‌‌‌اش برای اکتساب مواد دومنظوره از خارج از کشور برای سانتریفیوژها و دیگر تکنولوژی‌‌‌‌‌های هسته‌‌‌‌‌ای مواجه است. دولت‌‌‌‌‌های ایران را قربانی حمله‌‌‌‌‌ای توجیه نشده می‌‌‌‌‌بینند ممکن است بیشتر تمایل پیدا کنند که به تسهیم اطلاعات و مواد با ایران بپردازند. این می‌‌‌‌‌تواند به‌‌‌‌‌طور بالقوه ایران را توانمند به ساخت سانتریفیوژهایی پیشرفته‌‌‌‌‌تر نسبت به زمان کنونی باتوجه به محدودیت‌‌‌‌‌های مادی و فنی سازد.

* افزایش احتمال تبدیل شدن ایران به کشوری هسته‌‌‌‌‌ای

 3.4.2. افزایش احتمال تبدیل شدن ایران به کشوری هسته‌‌‌‌‌ای. هرگونه اقدام نظامی که می‌‌‌‌‌تواند منجر به جنگی تمام عیار شود تأثیری مهم روی احتمال دستیابی به راه‌‌‌‌‌حلی سیاسی و بادوام در رابطه با برنامه هسته‌‌‌‌‌ای ایران خواهد داشت (و همچنین راه‌‌‌‌‌حلی برای نگرانی‌‌‌‌‌ها درباره نقش منطقه‌‌‌‌‌ای ایران و بسیاری مسائل دیگر که برای منافع امنیتی آمریکا در خاورمیانه مهم هستند). البته این احتمال وجود دارد که حملات هوایی توان‌فرسا بتواند ایران به پای میز مذاکره بکشاند – هرچند نمونه‌‌‌‌‌های تاریخی معدودی داریم که در آن‌ها حملات هوایی به همراه انواع دیگر زور (اما بدون استفاده از گروهان‌‌‌‌‌های زمینی) توانسته چنین نتیجه‌‌‌‌‌ای ایجاد کند. بلکه وقتی مذاکرات برای اقدام نظامی ترک می‌‌‌‌‌شوند، تعقیب بحث‌‌‌‌‌های دیپلماتیک بسیار دشوار می‌‌‌‌‌شود، مگر اینکه و تا وقتی که حکومت ایران تسلیم شود- که غیرمحتمل به نظر می‌‌‌‌‌رسد، هرچند غیرممکن نیست. همان‌طور که در بالا اذعان شد، برای دستیابی به کاپیتولاسیون در ایران یا به زیر آوردن حکومت، آمریکا احتمالاً باید از نیروهای زمینی استفاده کند و هزینه جنگی بلندمدت را بدهد.

*تغییر حکومت، از اهداف سیاستی آمریکا

 در واقع ما معتقدیم حمله آمریکا به ایران انگیزه ایران برای ساخت بمب را افزایش می‌‌‌‌‌دهد. طبق گفته یکی از مقامات ارشد نظامی، این نتیجه‌‌‌‌‌ای است که بسیاری از اعضای دولت بوش به آن رسیده بودند. هرچند شواهدی در دست نیست که نشان دهد رهبر ایران تصمیم گرفته که کشور باید سلاح هسته‌‌‌‌‌ای بسازد، اما بسیاری از ناظران معتقدند ایران می‌‌‌‌‌خواهد توانمندی ساخت بمب را داشته باشد اگر نیاز به داشتن آن حس شود. پس از حمله یا تکرار حملات به ایران، ممکن است بیشتر از پیش متقاعد شود که تغییر حکومت هدف واقعی سیاست آمریکا است. تصمیم گیری برای ساخت بمب به‌‌‌‌‌دلایل امنیت ملی با این فرضیه که سلاح هسته‌‌‌‌‌ای به جلوگیری از اقدام نظامی آتی یا مداوم آمریکا کمک خواهد کرد، اتخاذ خواهد شد.

در ارتباط با تصمیم برای ساخت سریع سلاح هسته‌‌‌‌‌ای یا شاید حتی پیش از گرفتن چنین تصمیمی، ایران ممکن است از پیمان منع تکثیر سلاح هسته‌‌‌‌‌ای دست بکشد و با آژانس بین‌‌‌‌‌المللی همکاری خود را قطع کند. چنین اقداماتی تأثیری جدی روی اهداف سیاستی آمریکا خواهد داشت چراکه دیگر بازرسی‌‌‌‌‌های بین‌المللی و نظارت بر سایت‌‌‌‌‌ها اعلان‌‌‌‌‌شده قطع می‌‌‌‌‌شود که می‌‌‌‌‌توانند منبعی مهم برای کسب اطلاعات درباره برنامه هسته‌‌‌‌‌ای ایران باشند. از دست دادن حضور آژانس در ایران نظارت بر برنامه هسته‌‌‌‌‌ای بازسازی‌‌‌‌‌شده ایران را از دست می‌‌‌‌‌دهد و کار دشوارتر و نتیجه‌‌‌‌‌گیری کردن با ابهام بیشتری مواجه می‌‌‌‌‌شود.

*حمله به ایران و بی‌‌‌‌‌ثباتی منطقه‌‌‌‌‌ای و جهانی

 3.4.3. بی‌‌‌‌‌ثباتی منطقه‌‌‌‌‌ای و جهانی، شامل امکان افزایش نیروگیری تروریستی. اقدام نظامی پیشگیرانه آمریکا و اسرائیل علیه ایران ممکن است همراه باشد با افزایش پوپولیسم و رشد سیاسی مرتبط با «بیداری اسلامی» که به همراه جنگ داخلی سوریه مجموعه‌‌‌‌‌ای سمی ایجاد می‌‌‌‌‌کند و شاید در افزایش درگیری‌‌‌‌‌های فرقه‌‌‌‌‌ای و جنگ منطقه‌‌‌‌‌ای نقش داشته باشد. باتوجه به پیوند تنگاتنگ بین حکومت ایران، حکومت اسد در سوریه، حزب‌‌‌‌‌الله و حمایت کلامی آمریکا از نیروهای شورشی آمریکا، پیش‌‌‌‌‌بینی اینکه حمله آمریکا به ایران چگونه با محرکه‌‌‌‌‌های جنگ سوریه تعامل خواهد داشت بسیار دشوار است. هرچند اقدام نظامی به رهبری آمریکا علیه ایران می‌‌‌‌‌تواند موقتاً روابط رسمی آمریکا با دولت‌‌‌‌‌های عربستان سعودی و برخی کشورهای خلیج‌‌‌‌‌فارس را بهبود بخشد، اما تاثیر آن روی عموم مردم عرب احتمالاً برای منافع آمریکا و اهرم‌‌‌‌‌بندی در منطقه، به‌‌‌‌‌ویژه در مصر منفی خواهد بود. حمله به ایران قطعاً باعث افزایش خصومت نسبت به اسرائیل خواهد شد که این می‌‌‌‌‌تواند وسعت جنگ را افزایش داده یا حداقل چشم‌‌‌‌‌اندازهای پیشروی در روند صلح اسرائیل – فلسطین را تحلیل می‌‌‌‌‌برد که تأثیری مستقیم روی منافع امنیتی آمریکا خواهد داشت. عمده تأثیر این اقدام روی منطقه به ماهیت و میزان اقدام‌‌‌‌‌های نظامی اولیه، اینکه تنها اسرائیل یا آمریکا و اسرائیل حمله می‌‌‌‌‌کنند، ماهیت مقابله به مثل ایران و واکنش‌‌‌‌‌های بعدی اسرائیل و آمریکا بستگی دارد. مقابله به مثل وسیع ایران احتمال بزرگ‌‌‌‌‌تر شدن جنگ در منطقه را بالاتر می‌‌‌‌‌برد.

 *فرصت یافتن گروه‌‌‌‌‌های افراطی

 علاوه براین، ما معتقدیم حمله به ایران توانایی گروه‌‌‌‌‌های افراطی از جمله القاعده برای نیروگیری در منطقه را تقویت می‌‌‌‌‌کند. تعیین کمیت مقیاس این تأثیر دشوار است، اما اگر عراق و افغانستان را به‌‌‌‌‌عنوان مدل در نظر بگیریم، می‌‌‌‌‌توان پیش‌‌‌‌‌بینی کرد که حمله به ایران محبوبیت گروه‌‌‌‌‌ها و رهبرانی که مدعی دشمن بودن آمریکا با اسلام هستند بیشتر می‌‌‌‌‌شود. هرچند رهبران سنی القاعده ممکن است از حمله به ایران خشنود شوند، اما آن‌ها از خشم بین‌‌‌‌‌المللی مسلمانان استقبال می‌‌‌‌‌کنند که می‌‌‌‌‌تواند زمینه‌‌‌‌‌ای پرحاصل برای بسط و توسعه آن‌ها فراهم کند.

*استفاده از گروه‌‌‌‌‌های شیعه در عراق

 ایران همچنین ممکن است از ارتباطات خود با گروه‌‌‌‌‌های شیعه در عراق برای تشویق حمله به منافع آمریکا در آنجا، و در منطقه استفاده کند. هرچند نیروهای مبارزآمریکا، عراق را ترک کرده‌‌‌‌‌اند، هزاران پرسنل پشتیبانی نظامی، دیپلمات، پیمانکار غیرنظامی و تاجر آمریکائی هنوز در عراق هستند. مقابله به مثل در عراق ممکن به شکل حملات راکتی مقیاس بزرگ علیه تأسیسات نظامی و دیپلماتیک آمریکا یا حمله به کاروان‌‌‌‌‌ها باشد؛ یا اینکه می‌‌‌‌‌تواند به‌‌‌‌‌صورت فعالیت‌‌‌‌‌های مجرمانه مانند آدم‌ربایی شهروندان آمریکائی باشد. ایران ممکن است پشتیبانی پشت صحنه خود از گروه‌‌‌‌‌های موافق در افغانستان را نیز افزایش دهد که در آنجا آمریکا حتی حضوری پررنگ‌‌‌‌‌تر دارد.

 به‌‌‌‌‌لحاظ جهانی، علاوه بر اختلال در بازارهای جهانی و افزایش قیمت نفت در کوتاه مدت، کشمکشی جدید در خاورمیانه ایجاد خواهد شد که عامل اختلال در اقتصاد جهان می‌‌‌‌‌شود. هرچند این مقاله تلاش ندارد به برآورد هزینه‌‌‌‌‌های اقتصادی جهانی حملات پیشگیرانه علیه ایران بپردازد، اما ما معتقدیم بی‌‌‌‌‌ثباتی که حاصل خواهد شد می‌‌‌‌‌تواند عدم قطعیت بیشتری در بازارهای جهانی، ارزها و استردادها ایجاد کند.

* کاهش نفوذ منطقه‌‌‌‌‌ای و جهانی آمریکا

۳٫۴٫۴٫ کاهش نفوذ منطقه‌‌‌‌‌ای و جهانی آمریکا. یکی از دشوارترین هزینه‌‌‌‌‌ها که تعیین کمیت آن مشکل است، آسیبی است که حمله به ایران می‌‌‌‌‌تواند بر روی اعتبار و موقعیت آمریکا در جهان بگذارد. چنین آسیبی اتفاقاً خواهد افتاد، خواه حمله توسط اسرائیل صورت گیرد یا آمریکا. اگر اسرائیل حمله را انجام دهد، این برداشت ایجاد خواهد شد که آمریکا تلویحاً حمله را تایید کرده است. اگر حمله از جانب آمریکا صورت گیرد، به‌‌‌‌‌ویژه اگر بدون وجود نشانه‌‌‌‌‌ای بارز و روشن برای ساخت سلاح هسته‌‌‌‌‌ای توسط ایران باشد، برداشت این خواهد بود که آمریکا دوباره دست به اقدام نظامی پیشگیرانه یک‌جانبه زده است. علاوه براین، اگر آمریکا یا اسرائیل بخواهند به جمهوری اسلامی ایران حمله کنند، مسلمانان جهان بیش از پیش دلیل خواهند داشت که باور کنند آمریکا و اسرائیل در جنگ با اسلام هستند. هرچند برخی رهبران عرب ممکن است باطناً خشنود شوند، اما رهبران مسلمانان جهان به‌‌‌‌‌طور کلی چنین حمله‌‌‌‌‌ای را محکوم خواهند کرد. ما معتقدیم موقعیت و نفوذ آمریکا در منطقه آسیب خواهد دید.

 برخی تحلیلگران مدعی هستند که پس از سال‌‌‌‌‌ها اعلان اینکه سلاح هسته‌‌‌‌‌ای ایران غیرقابل‌‌‌‌‌قبول است، شکست در اقدام نظامی اعتبار جهانی آمریکا را تحلیل خواهد برد. این دو برداشت متفاوت نشان‌‌‌‌‌دهنده وضع بغرنجی است که پیش‌‌‌‌‌روی آمریکا است.

 ما اذعان می‌‌‌‌‌کنیم که یک احتمال دیگر نیز وجود دارد و آن شکست حمله و تصمیم به حمله هر دو می‌توانند پیامدهای اعتباری منفی برای آمریکا داشته باشند. پس چالش مربوطه تعیین این است که کدام پیامدها مهم‌‌‌‌‌تر، محتمل‌‌‌‌‌تر و طولانی‌‌‌‌‌تر خواهد بود.

منبع: فارس